Rusztowań używa się do budowy i remontu budynku, montażu elementów wykończeniowych lub instalacji, ponieważ  konstrukcje te umożliwiają pracę na odpowiedniej wysokości. Muszą być skonstruowane  zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami, ponieważ od tego zależy bezpieczeństwo korzystających z nich osób. Istnieje kilka podstawowych typów rusztowań, które można podzielić według różnych kryteriów. Poniżej przedstawione zostały najważniejsze z nich.

Podział rusztowań ze względu na sposób ich użytkowania:

Rusztowanie przejezdne (tzw. ruchome)

Przesuwane są poziomo bez konieczności rozkładania ich na części. Mogą występować w postaci wieży jezdnej zbudowanej z drabin-ram lub innego rodzaju konstrukcji wyposażonej w kółka. Nadają się najlepiej do krótkotrwałych prac remontowych lub renowacyjnych, kiedy trzeba często przestawiać rusztowanie.

Nieruchome

Wymagają podczas przemieszczenia w inne miejsce rozłożenia i ponownego montażu, co bardzo wydłuża czas pracy. Czasem jednak takie rozwiązanie jest niezbędne np: przy dużych i dosyć wysokich obiektach. Wtedy rusztowanie  jest jednorazowo rozkładane dookoła budynku.

Podział rusztowań ze względu na rodzaje ich kontrukcji:

Rusztowanie elewacyjne (tzw. ramowe)

Stanowią płaskie szybko składające się konstrukcje, które można ustawiać przy ścianach budynku i łączyć kotwami (kołkami). Najczęściej używane są w budownictwie ogólnym. Zbudowane są z pomostów i stężeń utrzymujących rusztowanie. Mogą zawierać zarówno poziome jak i ukośne elementy. Podest składa się z płaskich ram, które ułatwiają bezpieczne poruszanie. Tego typu rusztowanie można szybko zmontować i zdemontować. Rusztowania ramowe idealnie sprawdzają się gdy potrzebna jest zmiana szerokości pomostów. 

Kolumnowe (warszawskie)

Składają się z pionowych rur, do których przyłączone są mniejsze elementy a całość stanowi jeden segment. Stosowane są przy pracach remontowo-wykończeniowych   oraz budowlanych z reguły w małych obiektach na niewielkich wysokościach np.  budynkach mieszkalnych czy domach jednorodzinnych. Ta opcja doskonale sprawdza się przy pracach ociepleniowych i elewacyjnych, ponieważ łatwo przestawia się  segmenty rusztowania.

Modułowe (systemowe)

Elementy rusztowania modułowego łączą się w stałych punktach rozmieszczonych w równych od siebie odstępach (najczęściej jest to 50cm). Ten sposób wykorzystuje się przy budowie, remontach i konserwacjach obiektów przemysłowych, które posiadają dużą ilość instalacji. Używa się ich jako rusztowań wolnostojących np: przy wieżach kościelnych czy montażu trybun i scen.

Rusztowanie rurowo-złączkowe

Zbudowane są ze stalowych rur oraz złączy (krzyżowych, wzdłużnych lub obrotowych). W skład pozostałych elementów wchodzą: podstawki, deski bortnicowe, płyty pomostowe oraz drabinki przystawne. Ze względu na sposób łączenia ich montaż jest bardziej pracochłonny i często wymaga wcześniejszego zaprojektowania. Jest to najbardziej uniwersalny typ rusztowania, ponieważ może być wykorzystane prawie wszędzie, w każdym rodzaju prac.

Stojakowe

Poszczególne segmenty wspierane są przez podpory (słupki, stojaki). Całość rusztowania usztywniona jest za pomocą podłużnicy, leżników ukośnych i poziomych oraz tężników ukośnych (przyściennych). Stosowane jest zarówno na zewnątrz jak i wewnątrz pomieszczeń. Mogą utrzymać spore ciężar i najczęściej stosowane są przy pracach elewacyjnych budynków do wysokości około 30m.

Kozłowe

Zbudowane są najczęściej z dwóch podpór przestrzennych (kozłowych) oraz pomostu, który zwykle stanowią odpowiednio grube deski. Stosuje się je w pomieszczeniach przy różnych pracach budowlanych, remontowych i elektrycznych, jeśli nie ma konieczności rozkładania rusztowania było wyższego niż 2.5m.

Wspornikowe

Składają się jedynie z podstawowych elementów. Jeśli są to pomosty, to są one połączone z budynkiem (zakotwiczone od wewnątrz). Każdy element posiada odpowiednie usztywnienie i podparcie, dzięki czemu jest stabilny. Ten typ rusztowania stosowany jest w nadbudowach budynków, szczególnie na wysokich obiektach oraz tam gdzie nie są dostępne kondygnacje. Wysięgniki, które podtrzymują podesty nie mogą wystawać więcej niż 1.5m poza budynkiem.

Specjalne

Najczęściej jest to połączenie konstrukcji innych rusztowań. Wykonuje się je, aby złożyć rusztowanie odpowiednie do danych warunków. Stosowane są w trudno dostępnych miejscach, w których standardowe rozwiązania nie spełniają określonych funkcji. Dzięki połączeniu różnych elementów można dostosować rusztowanie do obiektu, którego kształt jest nietypowy.

Dodatkowe wyposażenie rusztowań:

Schodnia rusztowaniowa

Jest konstrukcją aluminiową wyposażoną w schody (tymczasowy bieg schodowy) które umożliwiają szybkie przemieszczanie się pomiędzy stanowiskami roboczymi znajdującymi się na różnych kondygnacjach. Montuje się je za pomocą standardowych elementów nie wymagających dodatkowych narzędzi. Projektuje się je zgodnie z opisem normy EN 12811. Schodnie ułatwiają pracę na wszelkich placach budowy.

Kotwa (inaczej ankier, kołek, łącznik)

Jest to część konstrukcji przeznaczona do wiązania jej elementów ze sobą. Zapobiega przesunięciu, obróceniu czy poluzowaniu rusztowania a tym samym jej zawaleniu. Powszechnie używa się jej w budownictwie do mocowania mechanicznego, ponieważ jest bardzo wytrzymała.

Deski bortnicowe

Są to zapory, które uniemożliwiają wyślizgnięcie się nóg poza obręb pomostu. Niwelują także ryzyko upadku narzędzi pozostawionych na miejscu pracy. Dzięki temu zapewnione jest bezpieczeństwo pracownika,  sprzętu oraz terenu wokół rusztowania.

Podłużnica

Jest to kratowana belka umożliwiająca przejście pomiędzy poszczególnymi elementami rusztowania (np. przejazdami, daszkami itp.). Ten element konstrukcyjny ułożony jest równolegle do budynku, a na nim następnie układa się płyty pomostu dłuższym wymiarem równolegle do ram.

Leżnik

Jest to poziomy element rusztowania roboczego, zbudowany zazwyczaj z desek, łączący ukośne sąsiednie stojaki lub drabiny i usztywniający rusztowanie.

Tężnik

Rurka montowana po przekątnej przy podstawie rusztowania  zapewniająca jego stabilność.